دو سویه بودن انسان و دارا بودن دو نشئه جسمانی و روحانی از امور پذیرفته شده نزد ارباب ادیان و فیلسوفان الهی است. در بعد روحانی انسان یکی از مباحث اساسی در معرفت نفس ، بحث حدوث و قدم نفس انسانی است. پس از اثبات نفس جای این پرسش است که آیا نفس پیش از بدن موجود است و یا همراه بدن و یا به سبب بدن و از ماده بدن حادث می شود. مساله تقدم نفس بر بدن از نظریه هایی است که درعلم النفس مطرح است و حکمای مسلما...

یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدودکارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، شامل تعریف عقل از نگاه ملاصالح مازندرانی و علامه مجلسی است. ملاصالح دارای تمایلات فلسفی بوده و بنا بر این، تعریف وی از عقل کاملاً متأثر از نگاه فلسفی وی است؛ اما علامه مجلسی به دلیل نگاه منتقدانه به فلسفه ...

بحار الانوار مهم ترین و مفصل ترین تألیف علامه مجلسی و از مهم ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است. تعلیقات علامه طباطبایی که نماینده تفکر فلسفی حکمت متعالیه در دوره معاصر است، به طور عمده مشتمل بر نقد دیدگاه های علامه مجلسی است. بررسی تحقیقی و تفصیلی تر این تعلیقه ها، ضمن آنکه تلاشی در جهت تقویت و احیای سنت تعلیقه نویسی و نگاه انتقادی به میراث گذشته محسوب می شود، می تواند گامی مؤثر در شناسای...

استرآبادی موسس مکتب اخباریگری در قرن 11 بوده و چنانکه در همین مقاله خواهد آمد، نظریه ی خاصی در باب ایمان دارد که کاملا مورد توجه علامه مجلسی قرار گرفته است. لازم است بدانیم که علامه مجلسی هم آگاهی خود را و هم تاثیر خود را از نظریات ایمان شناختی استرآبادی نشان داده اما بدون اینکه ابهامات و نارسائی های نظریه استرآبادی را اظهار نماید به رفع نقیصه ها و ایضاح ابهامات ایمان شناسی مجلسی پرداخته است، م...

  استرآبادی موسس مکتب اخباریگری در قرن 11 بوده و چنانکه در همین مقاله خواهد آمد، نظریه ی خاصی در باب ایمان دارد که کاملا مورد توجه علامه مجلسی قرار گرفته است. لازم است بدانیم که علامه مجلسی هم آگاهی خود را و هم تاثیر خود را از نظریات ایمان شناختی استرآبادی نشان داده اما بدون اینکه ابهامات و نارسائی های نظریه استرآبادی را اظهار نماید به رفع نقیصه ها و ایضاح ابهامات ایمان شناسی مجلسی پرداخته است،...

یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدودکارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، شامل تعریف عقل از نگاه ملاصالح مازندرانی و علامه مجلسی است. ملاصالح دارای تمایلات فلسفی بوده و بنا بر این، تعریف وی از عقل کاملاً متأثر از نگاه فلسفی وی است؛ اما علامه مجلسی به دلیل نگاه منتقدانه به فلسفه...

بحار الانوار مهم‌ترین و مفصل‌ترین تألیف علامه مجلسی و از مهم‌ترین و گسترده‌ترین جوامع حدیثی شیعه است. تعلیقات علامه طباطبایی که نمایندة تفکر فلسفی حکمت متعالیه در دورة معاصر است، به‌طور عمده مشتمل بر نقد دیدگاه‌های علامه مجلسی است. بررسی تحقیقی و تفصیلی‌تر این تعلیقه‌ها، ضمن آنکه تلاشی در جهت تقویت و احیای سنت تعلیقه‌نویسی و نگاه انتقادی به میراث گذشته محسوب می‌شود، می‌تواند گامی مؤثر در شناسای...

در میان جوامع حدیثی شیعه، بحار الأنوار به دلیل جامعیتِ بیشترِ موضوعات، منابع و احادیث آن و حضور علمی مؤلفش، علامه محمد باقر مجلسی، اهمیت بیشتری یافته است. مطالعه بحار الأنوار و توضیحات علامه مجلسی بیان گر رفتار گزینشی وی  در مواجهه با مصادر و احادیث است. وی به پیروی از دانشوران حدیث محورِ پیش  از خود، در اعتبار سنجی احادیث به قراین متنی بیش از قراین سندی ارج  می نهاده است.این پژوهش با روش توصیفی ت...

بررسی تاریخ قرآن کریم از منظر روایات موجود در کتاب بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الأطهار (ع) به همراه بیان آراء قرآن پژوهان، حائز اهمیت است. از آنجا که بحارالانوار بزرگترین دایر? المعارف تشیع است، بررسی این روایات و تبیین دیدگاه های علامه مجلسی نگاه ویژه ای را می طلبد. در این پژوهش پس از بیان روایات وحی و نزول قرآن، جمع آوری قرآن، قرائات و احرف سبعه و نقل دیدگاه علامه مجلسی به تبیین ...

در میان جوامع حدیثی شیعه، بحار الأنوار به دلیل جامعیتِ بیشترِ موضوعات، منابع و احادیث آن و حضور علمی مؤلفش، علامه محمد باقر مجلسی، اهمیت بیشتری یافته است. مطالعه بحار الأنوار و توضیحات علامه مجلسی بیان‌گر رفتار گزینشی وی  در مواجهه با مصادر و احادیث است. وی به پیروی از دانشوران حدیث محورِ پیش  از خود، در اعتبار سنجی احادیث به قراین متنی بیش از قراین سندی ارج  می‌نهاده است.این پژوهش با روش توصیفی ت...